Wprowadzenie w 2002 roku podatku od zysków kapitałowych, tzw. podatku Belki zobowiązało inwestorów do tego, aby co roku przedstawiać Urzędowi Skarbowemu ostateczny wynik z przeprowadzonych transakcji i od nadwyżki zapłacić 19% podatku. Pomimo tego, że schemat wypełniania PITa jest stosunkowo prosty, to problemów nastręczają rzeczy poboczne. Tak jak podmioty nadzorowane przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF) takie jak polskie domy maklerskie, zobowiązane są do przysyłania nam, swoim klientom, zestawienia transakcji, czyli PIT-8c, tak podmioty zagraniczne już takiego obowiązku nie mają. Nie zwalnia nas to jednak z rozliczenia z Urzędem Skarbowym!

Poniżej odpowiedzi na najczęstsze problemy i pytania związane z rozliczeniami podatku Belki. Jeżeli masz inne pytanie, to napisz do nas! Szczegółowo problem ten został także omówiony na webinarze: Jak poprawnie rozliczyć podatek od zysków kapitałowych i z rynku Forex? <- Kliknij, aby zobaczyć (bezpłatnie).

Kto ma obowiązek złożenia deklaracji, do kiedy, na jakim formularzu i po jakiej stawce?

Obowiązek podatkowy ma każda osoba, która:

• posiada tzw. centrum interesów osobistych w Polsce
• przebywa w Polsce dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Czy zatem jeżeli jesteś z Ukrainy, to masz obowiązek złożyć deklarację do Urzędu Skarbowego? Tak, pod warunkiem, że przebywasz w Polsce dłużej niż pół roku lub np. posiadasz zatrudnienie w Polsce. Jeżeli posiadasz rachunek bankowy, to także jesteś już na „afiszu” US, zatem rozliczenie się z nim będzie na pewno dobrym krokiem.

Jeżeli dokonałeś transakcji na giełdzie lub na rynku Forex, to masz obowiązek złożenia deklaracji PIT-38. Jest to zbiorczy PIT, w którym sumowane są wszystkie koszty (straty + prowizje) oraz przychody, czyli zyski z wszystkich domów maklerskich czy brokerów, u których handlowałeś w danym roku podatkowym. Dodatkowo, gdy dokonywałeś transakcji za granicą, to należy wypełnić PIT Z/G dla każdego kraju, w którym dokonywana była transakcja.

Od uzyskanego dochodu należy zapłacić 19% podatku. Terminem składania deklaracji jest koniec kwietnia.

Czy pomimo strat jest obowiązek składania PIT-38?

Jeżeli dokonałeś choć jednej transakcji u polskiego brokera, to pamiętaj, że taki sam PIT-8c, który Ty otrzymujesz, otrzymuje również Urząd Skarbowy! Zatem, krótko mówiąc: tak, masz obowiązek złożyć deklarację PIT-38. Ma to swoje dobre strony, ponieważ możesz w przyszłych latach odliczyć stratę od zysków, o czym dalej.

Sprawa nie ma się inaczej w przypadku zagranicznych brokerów, tutaj również musisz złożyć deklarację PIT-38, choć już nie ma czynnika motywującego w postaci deklaracji PIT-8c. Zatem Urząd Skarbowy nie wie, że dokonywałeś transakcji za granicą, jednak dla możliwości odliczenia strat w przyszłych latach oraz dla świętego spokoju, warto złożyć deklarację i wypełnić swój obowiązek.

Czy można odliczyć całą stratę z lat ubiegłych i ile lat wstecz?

Masz możliwość odliczenia strat osiąganych do 5 lat wstecz, pod warunkiem, że zostały one zgłoszone do Urzędu Skarbowego. Jednorazowo nie możesz wliczyć więcej niż 50% straty za danych rok, ale straty te nie przepadają. Rozważmy krótki przykład:

1. Straty za lata:
   • 2011 – 2 000
   • 2012 – 10 000
   • 2013 – 15 000
   • 2014 – 5 000
   • 2015 – 25 000
   • 2016 – 1 000
2. Zysk za 2017 r: 12 000
3. W takim wypadku rok 2011 pomijamy, ponieważ już wypada z okresu 5 lat, zatem:
   • bierzemy 50% z 2012 roku, czyli 5 000 zł
   • dalej możemy jeszcze odliczyć prawie połowę z 2013 roku, ponieważ 7 500 zł maksymalnie, a do 12 000 brakuje jeszcze 7000 zatem
   • rozliczamy ostatecznie 12 000 strat z lat 2012 – 2013.
4. Ostatecznie nie płacimy podatku w 2017 roku (odliczone koszty w postaci strat były równe dochodowi)
5. W kolejnym roku gdy osiągniesz zysk, to pozostała strata z 2012 roku już przepadnie, ale strata nierozliczona z 2013 roku wciąż będzie do rozliczenia!

Czy dochody/stratę z inwestycji na rynku Forex lub giełdzie można łączyć z innymi źródłami przychodu?

Nie, inne dochody są rozliczane za pomocą zupełnie innych PITów, zatem podatek od zysków kapitałowych jest podatkiem, który jest niezależny od innych źródeł dochodu. Przedmiotem opodatkowania są natomiast:

• akcje,
• dywidendy,
• opcje,
• kontrakty terminowe,
• swapy,
• umowy forward na stopę procentową,
• inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy,
• waluta,
• stopa procentowa,
• wskaźnik rentowności lub inny instrument pochodny,
• indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenia pieniężne,
• kontrakty na różnicę (CFD).

Co można wliczyć w koszta uzyskania przychodu?

1. Prowizje bankowe związane z zasileniem / wypłatą pieniędzy od i do brokera.
2. Prowizje brokera.
3. Straty z lat ubiegłych.

Inne koszty (jak szkolenia, narzędzia, oprogramowanie, komputer…), pomimo, że z logicznego punktu widzenia są oczywistym kosztem uzyskania przychodu, w ocenie Urzędów Skarbowych takiego kosztu nie stanowią. Wiele zależy od interpretacji Naczelnika odpowiedniego Urzędu Skarbowego, dlatego jeżeli zależy Ci na wrzuceniu w koszty uzyskania przychodu elementów innych niż trzy powyższe, wystąp z prośbą o udzielenie Indywidualnej Interpretacji Podatkowej. Nadmienię jednak, że interpretacja nie jest wiążąca, zatem jak zmieni się naczelnik, to zmienić się może także interpretacja. 

Czy trzeba rozliczyć dochody u zagranicznych brokerów np. z Cypru, Anglii i jak to zrobić?

Tak jak wspomniano wcześniej, pomimo, że podmioty te nie wysyłają PIT-8c do Urzędu Skarbowego, to na Tobie ciąży obowiązek rozliczenia zysków lub strat z transakcji. Poniżej kluczowe kwestie z tym związane.

Mam rachunek u zagranicznego brokera prowadzony w polskim złotym (PLN)

Sprawa jest zatem stosunkowo prosta. Wystarczy w pierwszej kolejności wypełnić PIT Z/G, w którym w części C.3 wypełnia się dochód, który jest zyskiem netto osiągniętym z przeprowadzonych transakcji (na platformie MT4 jest to nazwane „total net profit”). Natomiast w PIT-38przepisać odpowiednie wartości z rocznego zestawienia w części C:

1. w polu 22. (Inne przychody – Przychód) przepisujemy wartość zysków, czyli w przypadku MT4 pole „gross profit”
2. w polu 23. (Inne przychody – koszty uzyskania przychodów) przepisujemy wartość strat, czyli w przypadku MT4 pole „gross loss”

UWAGA! Przychody uzyskane od zagranicznych brokerów nie wpisuje się w rubryce „Przychody uzyskane w części F informacji PIT-8c”, ponieważ nie były w tej części wykazane! Tak jak pokazano powyżej, należy je wpisywać w części „Inne przychody”.

Zobacz przykład omówiony na webinarze: Jak poprawnie rozliczyć podatek od zysków kapitałowych i z rynku Forex?

Mam rachunek u zagranicznego brokera prowadzony w walucie obcej

Tutaj sytuacja jest nieco bardziej skomplikowana, ponieważ:

1. Należy każdą pojedynczą transakcję przewalutować (jej wynik)
2. Należy to zrobić według kursu średniego NBP z dnia poprzedniego względem zamknięcia transakcji
3. Kolejne kroki są już jak wcześniej opisane, czyli zyski oraz straty zsumować, a następnie obliczyć  zysk netto, wpisać w analogiczne pola na PIT Z/G oraz PIT-38.

Zobacz przykład omówiony na webinarze: Jak poprawnie rozliczyć podatek od zysków kapitałowych i z rynku Forex?

WAŻNE! Podstawą opodatkowania jest wynik z transakcji, a zobowiązanie podatkowe powstaje w momencie zamknięcia transakcji. Zatem jeżeli przetrzymujesz pozycję na przełomie roku, to z tej pozycji nie musisz się rozliczać!

Mam kilka rachunków u brokerów, czy muszę składać kilka deklaracji PIT-38?

Nie, musisz zsumować przychody i koszty uzyskania przychodu od wszystkich brokerów i na jednym PIT-38 zestawić ich wszystkich. Inaczej mówiąc, w danym roku podatkowym musisz złożyć tylko jeden PIT-38, który zawierać będzie w sobie wszystkie PIT-8c oraz wszystkie Twoje aktywności u brokerów zagranicznych.

W przypadku handlu u kilku brokerów zagranicznych, w kilku różnych krajach, będziesz musiał wypełnić tyle PIT Z/G w ilu krajach masz rachunek. Jeżeli zatem posiadasz rachunki u trzech brokerów, dla przykładu na Cyprze jest dwóch oraz jeden w Anglii, to wypełniasz ostatecznie dwa PIT Z/G, jeden dla Cypru, gdzie wpisujesz sumę osiągniętego zysku z obu brokerów, oraz drugi PIT Z/G dla Anglii. Ostatecznie zbiorczo wyniki wpisujesz w rubryce Inne przychody na PIT-38.

Jeżeli to dla Ciebie zbyt czasochłonne, to skorzystaj z pomocy profesjonalisty

Podczas rozliczenia z Urzędem Skarbowym lepiej nie popełnić błędu. Rozliczenie PIT-8c od polskich podmiotów jest proste, także od zagranicznych prowadzonych w polskiej walucie. Problem pojawia się w przypadku rozliczenia transakcji w walutach obcych, ponieważ wymaga żmudnego sprawdzania codziennych kursów średnich NBP. Z pomocą mogą przyjść profesjonalne Biura Księgowe, które specjalizują się w rozliczaniu takich transakcji.

Jednym z nich jest serwis www.pitfx.pl, który pomógł przy opracowaniu webinara „Jak poprawnie rozliczyć podatek od zysków kapitałowych i z rynku Forex?” oraz niniejszego tekstu.