Kilka słów o emocjach
O emocjach można mówić godzinami, każdy z nas jest inny i ma inne uwarunkowania psychologiczne. Zawiłość tego tematu jest ogromna. Jednak na potrzeby skutecznego analizowania swoich emocji podczas inwestowania wystarczy krótko określić jakie emocje są najczęstsze oraz jakie powodują skutki. Mówi się, że giełdą rządzą strach i nadzieja. Uważam, że jest ich dużo więcej. Podstawowe są cztery: strach, nadzieja, radość, gniew. Po kilku latach na rynku pozwolę sobie na wyróżnienie takich oto stanów emocjonalnych:
- euforia
- nadzieja
- spokój
- strach
- chciwość
- frustracja
- zawód
Oczywiście podział jest umowny i w mojej opinii najlepiej oddaje to co towarzyszy inwestorom w największym stopniu. Postaram się wyjaśnić i opisać te emocje, aby było łatwiej utożsamić się z konkretną wybraną emocją z listy.
| emocja | dopełnienie | najczęstsze powody i skutki |
| euforia | radość, szczęście, wyjątkowe zadowolenie z siebie | Hurraoptymistyczne nastawienie jest skutkiem czynników zewnętrznych albo wyjątkowo trafnych decyzji. W obu przypadkach może to doprowadzić do podejmowania nieracjonalnych decyzji – zbyt optymistyczne nastawienie do rzeczywistości, ignorowanie informacji o trwaniu w błędzie. |
| nadzieja | niezłomność, dążenie do celów mimo problemów, ale także nieracjonalne podejście, odrzucanie sygnałów | Podejmowanie prób pomimo niepowodzeń to jedno z pozytywnych efektów nadziei. Bez niej świat tkwiłby w miejscu. Jednak równocześnie bardzo trafne jest powiedzenie „Nadzieja matką głupich”, trwanie w błędzie i brak racjonalności to negatywne skutki nadziei. |
| spokój | opanowanie, pewność siebie oraz słuszności interpretacji zdarzeń i decyzji | Prawdopodobnie optymalny stan – racjonalność wyborów, obiektywny osąd, jednak nadmierna pewność siebie powoduje zaślepienie i błędne decyzje. |
| strach | brak pewności, niepokój, stres, obawa przed stratą (okazji lub pieniędzy) | Często powód braku podjęcia decyzji, strach jest dominującą emocją po popełnieniu złych decyzji, kiedy myśl o transakcji wiąże się z negatywnymi odczuciami. Ostatecznie może prowadzić do frustracji, zdenerwowania z powodu zmarnowania okazji. |
| chciwość | ignorancja, zaślepienie, brak obiektywizmu | Powstaje gdy chce się wziąć z rynku więcej niż oferuje. Uporczywe trwanie w wizji ponadprzeciętnych zysków na jednej pozycji bez uzasadnienia jest chciwością, skutkuje to przeważnie zamykaniem pozycji na minusie i złością, poczuciem zawodu. |
| zawód | złość z powodu niepodjętych działań, wynik strachu przed podjęciem słusznej decyzji | Często z powodu strachu i obawy przed stratą dobra myśl nie jest przeradzana w czyn. To powoduje złość na samego siebie i nieracjonalny pogląd na aktualną sytuację. Aby znów nie stracić okazji podejmuje się złą decyzję, która powoduje kolejną negatywną emocję – frustracje, rozczarowanie. |
| frustracja | złość, zrezygnowanie na wskutek złych decyzji | Po podjęciu złej decyzji inwestor często obwinia się, że popełnił błąd. Chcąc go naprawić, od następnej decyzji oczekuje zwrotu straconych pieniędzy oraz dodatkowego profitu – co rodzi chciwość. Rynek szybko każe tego typu zachowania. Brak realizacji zysków powoduje ostatecznie zamknięcie pozycji na stracie i kolejne rozczarowanie. |
Oczywiście emocje te się ze soba przeplatają. Na początku próby ich określenia na pewno będzie z tym problem. Jednak prowadzenie dziennika z pewnością ułatwi identyfikacje własnych odczuć – dowiedz się jak prowadzić dziennik inwestycyjny. Inwestorzy odnoszący sukces to osoby świadome swoich słabości oraz mocnych stron. Są oni świadomi emocji i starają się je ograniczać – ograniczać ich wpływ na proces podejmowania decyzji. Nigdy nie okiełznasz emocji bez ich znajomości. Powodzenia!
Tags: dziennik inwestora
Komentarze 0