Czy zmienność na SP500 jest oznaką recesji gospodarczej?

Rysunek 1. Wzrost zmienności na SP500 a recesja gospodarcza

Zmienność jest jedną z cech rynków finansowych, która pozwala wyciągać wiele, często mniej oczywistych wniosków. Obecny wzrost zmienności, który obserwujemy na światowych parkietach skłania do przeanalizowania takich okresów w historii, kiedy dzienne zmiany procentowe wartości indeksów były równie wysokie. Powyższy wykres prezentuje właśnie dzienną procentową zmianę wartości indeksu SP500 od 1965 roku aż do dnia dzisiejszego. Dodatkowo na wykresie zostały naniesione granice dla dwóch odchyleń standardowych dziennych zmian oraz szarymi strefami zaznaczyłem okresy recesji gospodarczej w Stanach Zjednoczonych, które miały miejsce według amerykańskiego Krajowego Biura Badań Ekonomicznych (NBER). Definicja recesji prezentuje się następująco:

znaczący spadek aktywności gospodarczej, rozproszony w całej gospodarce, trwający dłużej niż kilka miesięcy, zwykle widoczny w spadku realnego PKB, realnego dochodu, zatrudnienia, produkcji przemysłowej oraz sprzedaży hurtowej i detalicznej.

Jak widać na wykresie, każdej recesji towarzyszył wzrost zmienności powyżej dwóch odchyleń standardowych. Prawie każdy wzrost zmienności wypadał w okresie recesji, chociaż nie zdarzyło się to w każdym przypadku. Warto pamiętać o tym, że recesja jest określeniem dla najgłębszego spowolnienia gospodarczego, a wzrost zmienności towarzyszy także mniejszym kryzysom, z którymi mamy do czynienia. W związku z tym nie można traktować wzrostu zmienności, jako prognostyka recesji, lecz bardziej jako potwierdzenie negatywnych tendencji.