Wpływ ciśnienia atmosferycznego na zachowanie inwestorów – badania autorskie

Czytałem ostatnio artykuł pt.: „The Role of Feelings in Investor Decision-Maiking” autorstwa M. Dowling’a oraz B. M. Lucey’a. W jednej z części przeczytałem o dosyć znanym już wpływie pogody na wyniki indeksów giełdowych. Przeprowadzono badania, na podstawie których okazało się, że  m.in. indeks giełdowy Dow Jones Industrial (#DJI30) w latach 1927 do 1989 wykazywał mniejsze dzienne stopy zwrotu od średniej w dni, kiedy zachmurzenie było na poziomie 100%. Natomiast w dni bezchmurne (0-20% zachmurzenia) stopy zwrotu przewyższały średnią.

Zainspirowało mnie to do autorskich badań czy na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (#GPW) da się zaobserwować podobne zależności. Niestety problem dotyczy danych pogodowych –  nie udało mi się skompletować wystarczających danych odnośnie zachmurzenia w poszczególne dni. Drugi, w moim mniemaniu bardziej złożony, dotyczy tego, z jakiego miejsca w Polsce należałoby brać te dane. W końcu inwestorzy rozsiani są po całej Polsce, a nie tylko w Warszawie. Nie mniej jednak uznałem, że takie badania zostały już przeprowadzone, więc po co się dublować. Wpadłem natomiast na inny pomysł.

Skoro zachmurzenie ma wpływ (oraz skrajne temperatury również – inne badania) na notowania indeksów giełdowych, to postanowiłem sprawdzić czy ciśnienie atmosferyczne ma wpływ na zachowanie inwestorów.W przypadku ciśnienia mniejszy wpływ ma tutaj położenie geograficzne. Na rysunkach 1, 2 oraz 3 przedstawione są dzienne zmiany indeksu #WIG, #WIG20 raz spółki #KGHM w zależności od ciśnienia atmosferycznego w okresie od stycznia 2000 do grudnia 2011.

Jak widać na rysunkach, ciśnienie atmosferyczne w Warszawie ma rozkład normalny, gdzie wartością najczęstszą jest 1016 hPa. Można zaobserwować, że linia trendu (wyznaczona na podstawie funkcji liniowej) jest nachylona ujemnie do wykresu, a to oznacza, że wraz ze wzrostem ciśnienia maleją średnie dzienne stopy zwrotu. Zjawisko to zachodzi na każdym z zaprezentowanych przykładów. Jednak zachowanie inwestorów zaprezentowane w ten sposób nie jest zbyt klarowne. Szukając dalej sprawdziłem jakie średnie stopy zwrotu mają miejsce w skrajnych ciśnieniach – w przedziale 983-1000 hPa oraz 1030-1048 hPa. Gdzie 983hPa jest wartością najniższą ciśnienia atmosferycznego zaobserwowaną w tym okresie, a 1048 hPa wartością najwyższą. Wynikiem przeprowadzonych obliczeń jest tabela 1.

Każdy z instrumentów zachowywał się podobnie w skrajnych warunkach ciśnienia atmosferycznego. Zarówno indeksy #WIG, #WIG20 oraz spółka #KGHM notowała gorsze średnie stopy zwrotu w dniach o ciśnieniu większym niż 1030 hPa. Odwrotnie natomiast w przypadku dni o niskim ciśnieniu – poniżej 1000 hPa. W takich dniach indeksy i spółka radziły sobie lepiej od średniej z całego badanego okresu. Wciąż jeszcze szukam powodu takiego przebiegu wydarzeń. Wydaje się, że w dni o wyższym ciśnieniu ludzie lepiej prosperują, są aktywniejszy. Przeważnie sądzi się, że w dni o niskim ciśnieniu nikomu nic się nie chce i panuje marazm. Próbowałem zestawić w tym badaniu wolumen, jednak nie dało to żadnej odpowiedzi. Nie widać znaczących zmian w obrotach podczas poszczególnych wartości ciśnienia.

Mam jeszcze kilka pomysłów jak wytłumaczyć to zjawisko, jednak muszę przeprowadzić dalsze badania. O wynikach niewątpliwie poinformuję na blogu. Najważniejsze co aktualnie można stwierdzić to fakt, że w dni o niskim ciśnieniu indeksy sprawują się lepiej od średniej – warto kupować, natomiast w dni o wysokim ciśnieniu lepiej sprzedawać. Jednak gdyby to wszystko było takie proste…