Budżet zadaniowy

Stawiając czoła ograniczeniom fiskalnym oraz rosnącemu popytowi na coraz bardziej wyrafinowane usługi publiczne, władze ustawodawcze, na każdym szczeblu administracji, prowadzą dyskusje, eksperymentują oraz implementują nowe metody budżetowania, które stają się narzędziem promocji rządowej odpowiedzialność i efektywność w zakresie alokacji publicznych zasobów pieniężnych.

W ramach tej ewolucji powstało pojęcie Budżetu Zadaniowego, które jest definiowane jako system, w którym zarządzający środkami finansowymi posiadają dużą swobodę w zakresie ich wydatkowania, za cenę zobowiązania się do osiągnięcia wskazanych wcześniej celów. Oznacza to, że w tym podejściu szczególną uwagę zwraca się na relację między użytymi środkami finansowymi, a planowanymi i zrealizowanymi zadaniami.

Budżet zadaniowy odznacza się czterema podstawowymi cechami:

• Kładzie nacisk na rezultaty podjętych działań,
• Jest elastyczny, oznacza to, że zasoby są przypisywane w ogólnych sumach dając zarządzającym możliwość wyboru własnej ścieżki osiągnięcia założonych celów,
• Jest globalny, co oznacza, że w dyskusji na temat tworzenia planu strategicznego, określeniu priorytetów i metod oceny wykonania zadań uczestniczą politycy, zarządzający oraz społeczeństwo,
• Obejmuje dłuższy horyzont czasowy, dzięki określeniu relacji między planem strategicznym a dostępnymi środkami.

W porównaniu do standardowego podejścia budżetowanie zadaniowe:

• Łączy plany, miary wykonania oraz budżet,
• Zmusza władze publiczne do myślenia w kategoriach szerszych niż jeden rok,
• Zapewnia lepsze informację na temat wpływu decyzji budżetowych na społeczeństwo,
• Daje dysponentom środków budżetowych elastyczność w zakresie ich wydatkowania oraz stwarza możliwość generowania oszczędności,
• Umożliwia monitorowanie działań podjętych przez dysponentów w celu oceny czy podjęte przez nich kroki dają określone efekty,
• Transferuje finansową odpowiedzialność do społeczeństwa, zarządzających i agencji monitorujących,
• Wspiera lepsze metody zarządzania i oceny.

W Polsce ma on charakter bardziej reprezentacyjny niż praktyczny, a jego realizacja nie będzie możliwa bez dogłębnej reformy systemu finansów publicznych.