Jak interpretować indeks zmienności VIX?

Podsumowanie:

• Volatility Index wskazuje na małą zmienność na rynku
• Im bliżej ważnych wydarzeń ekonomicznych tym większe wartości indeksu

Na rynku finansowym istnieją obecnie przeróżne indeksy mierzące czy to apetyt na ryzyko, korupcję rządzących czy spodziewaną zmienność na rynku w ważnych momentach. Popularnym indeksem mierzącym zmienność jest volatility index. Wskaźnik ten najgwałtowniej reaguje w momentach wysokich wahań kursów, kiedy na rynek napływają rozmaite dane geopolityczne czy skrajne dane dotyczące biznesu w danym państwie.

Czym tak na prawdę jest VIX?

Indeks zmienności VIX obliczany jest na podstawie zmienności szerokiej palety kontraktów opcyjnych na indeks S&P 500 i pokazuje oczekiwania rynków co do zmienności w przeciągu najbliższych 30 dni. VIX nazywany jest czasami indeksem strachu, ponieważ najsilniej reaguje na obawy rynku czy negatywne dane gospodarcze. Wartość indeksu wyrażana jest w procentach.

Podstawowe założenia interpretacji danych

Wyrażaną wartość indeksu interpretuje się w następujący sposób, wyniki poniżej 20 oznaczają małą zmienność na rynku i pewność w utrzymanie się trendów wzrostowych. Natomiast wartości powyżej 30 oznaczają, że rynek obawia się pogorszenia kondycji gospodarczej w najbliższym okresie.

Przewagą tego wskaźnika nad indeksami giełdowymi jest fakt, że składa się on z wartości implikowanej, czyli takiej, jaką inwestorzy spodziewają się zobaczyć w niedalekiej przyszłości. Implikowaną zmienność wylicza się na podstawie modelu wyceny opcji. Pokazuje ona jaka powinna być zmienność instrumentu bazowego, żeby bieżąca wycena opcji zbiegała się z modelem teoretycznym. Zmienność na indeksach giełdowych mogą wywoływać zawirowania wokół poszczególnych spółek lub realizacja zysków ich inwestorów. W obu przypadkach jednak sam indeks zmienności nie pokaże wyraźnej zmiany, gdyż dotyczy ona jedynie poszczególnych walorów. Duża przewagą indeksu VIX nad miarami dostarczanymi przez S&P 500 i Nikkei 225 jest jego neutralność wynikająca z tego, że nie odnosi się bezpośrednio do cen akcji. Posiada on zdolność do wskazania jak rozwinie się trend wzrostowy czy fala spadków. Jest to też powszechnie przyjęty benchmark ryzyka na rynku.

Załóżmy, że ceny akcji mierzone którymś z indeksów jak S&P 500 spadają o 2,5 procenta. Taki ruch będzie dla nas o wiele więcej oznaczać, jeżeli wartość procentowa indeksu VIX również wzrośnie o 2 lub 3 %. Takie zachowanie indeksów potwierdzi spadek wartości akcji i najpewniej zakończy się dalszą przeceną. Poza tym VIX można łatwo interpretować historycznie ze względu na jego procentową wartość, która nie podlega zmianom w czasie.

Zależności jakie warto znać

Tak samo jak rosnąca wartość indeksu zwykle przemienia się w przecenę rynku akcji tak i spadająca wartość oznacza, że inwestorzy nabrali zaufania do rynku co najprawdopodobniej doprowadzi do wzrostów.

Rysunek 1. W momencie stabilizacji indeksu VIX wzrosty powracały na rynek akcji

Tak jak na powyższej grafice, szczyty indeksu VIX oznaczają koniec przeceny i powrót do wzrostów. Indeks ten potwierdza również zachowania par walutowych safe haven jak japoński jen w momentach zawirowań na rynkach finansowych

Rysunek 2. Indeks zmienności potwierdza umocnienia jena

Podsumowując indeks zmienności to bardzo przydatne narzędzie przy prognozowaniu długoterminowych trendów. Można go zarazem użyć, aby sprawdzić czy spadki na giełdach papierów wartościowych są spowodowane prawdziwym strachem czy też spadki dotyczą tylko konkretnych spółek. Na rynku forex natomiast indeks VIX pomoże nam przy przy sprawdzeniu czy ruchy kwotowań na parach z jenem, czyli tzw. walutą safe haven mają bardziej charakter spekulacyjny czy też ma on podłoże fundamentalne i pokazuje, że inwestorzy obawiają się złych informacji napływających na rynek.