Jak wyznaczać skuteczne wsparcia i opory na wykresie?
Najważniejszym elementem analizy technicznej jest cena. Najprostszym i jednocześnie najbardziej skutecznym narzędziem analizy są zaś wsparcia i opory. Pod warunkiem, że wyznacza się je w poprawny sposób. Istnieje wiele szkół szukania poziomów, które będą stanowiły barierę dla wzrostów lub spadków, ponownie jednak najważniejszą jest ta, która bazuje na cenie.
Niezależnie od tego jaką bowiem metodologię stosuje trader (czy bazuje na wskaźnikach technicznych, czy na strukturze fal, Fibonaccim, Pivotach itd) zawsze ostatecznie podejmuje decyzję o kupnie czy sprzedaż po konkretnej cenie rynkowej. Trudno sobie zatem wyobrazić, aby ta cena nie była istotna w podejmowaniu decyzji. Jednocześnie wielu traderów, którzy propagują techniki oparte o narzędzia analizy technicznej dodają jako potwierdzenie swoich poziomów także wsparcia i opory wynikające po prostu z ceny. O tym jak wyznaczać poprawnie wsparcia i opory bazując tylko na cenie będzie właśnie ten artykuł.
Na końcu artykułu umieściłem plik z szablonem z wykonaną analizą podczas tego tekstu. Pomoże Ci na lepsze przestudiowanie i sprawdzenie w przyszłości jak zadziałają :)

Rysunek 1. Dobrze wyznaczone wsparcia i opory dają zarabiać przez długi okres bez konieczności aktualizowania! (Zobacz wykres w dniu NFP)
Liczy się ekstremum? Zdecydowanie nie! Wsparcia i opory – zasady wyznaczania
W tym artykule, tak jak w swoim tradingu, bazować będę na wykresie świecowym. Stosuję go dlatego, że jest najbardziej czytelnym rodzajem wykresów i zawiera najwięcej informacji, jest najmniej zniekształcony. Każda świeca dostarcza informacji o cenie otwarcia, cenie minimalnej, maksymalnej oraz zamknięcia danego okresu (np. dnia, godziny). Wszystkie te informacje są ważne!
Jak na Rysunku 1 widać, wsparcia i opory rzadko są konkretną ceną. Częściej jest to strefa, której szerokość zależy od lewej strony wykresu. Zasady wyznaczania strefa w kilku punktach:
- Im więcej punktów styczności tym lepiej.
- Linia przebiegająca przez ceny otwarcia i zamknięcia stanowi silniejsze wsparcie/opór niż taka wyznaczona z ekstremów.
- Analiza powinna być wykonana na wyższym interwale czasowym względem tego, na którym podejmuje się decyzje.
Proces wyznaczania wsparć i oporów
Dla przykładu wezmę parę walutową USDCAD, zacznę od wykresu miesięcznego kolejno schodząc niżej i dodając kolejne poziomy. Ponieważ strefy na wykresie miesięcznym czy tygodniowym byłby zbyt szerokie do handlu, tutaj zaznaczam tylko poziome kreski – ale za to grube.
Wykres miesięczny
Słowo komentarza do wsparć i oporów, numer porządkowy odpowiada numerowi poziomu na wykresie:
- Zauważ, że w taki sposób wyznaczona linia dotyka ceny (otwarcia, zamknięcia, minimalnej lub maksymalne) w aż 9 miejscach zanim została przebita. Wraz z czasem stosowania nauczysz się znajdować „złoty środek”.
- Tutaj kluczowej jest to, że linia poprowazdona jest po 5 cenach otwarcia i zamknięcia, a następnie pojawiają się aż 3 szpulki (świece z małym korpusem i długimi cieniami). Takie świece symbolizują niezdecydowanie, a tutaj ono pojawiło się PO przebiciu poziomu, zatem oznacza, że tam nastąpiła walka popytu i podaży.
- Wydaje się, że linia nie wymaga komentarza większego.
- Linia poprowadzona w taki sposób, aby po lewej stronie tylko ciebie wychodziły poniżej tej linii, dzięki temu otrzymujemy faktyczne wsparcie, ponieważ cienie symbolizują poziomy cenowe nieakceptowane przez inwestorów.
- Linia rozpoczyna się od zasady zmiany biegunów (dwa cienie – jeden od góry, drugi od dołu) po czym potem była przebijana wielokrotnie przez wykres, jednak ostatecznie dała zatrzymanie (ceny zamknięcia i otwarcia, tylko ekstrema powyżej) trendu, który w jednym ruchu dał 2000 pipsów!
- Ta sama historia co wcześniej.
- Wpierw ta linia stanowiła barierę przed wyjściem w górę, natomiast po przebiciu w okolicach lutego 2013 dała początek silnemu impulsowi po reteście.
Wykres tygodniowy
Na wykresie tygodniowym szukamy dodatkowych poziomów, które zmniejszą nam odległości między wsparciami i oporami z wykresu miesięcznego (które często wynoszą tysiące pipsów).
Punkty newralgiczne:
- Dodałem linię po szczytach ponieważ wielokrotnie ten poziom był testowany w relatywnie krótkim okresie czasu.
- Ten poziom dzieli odległość między poziomami z miesięcznego wykresu prawie idealnie na pół dlatego w okresie konsolidacji tam cena wielokrotnie odbijała.
Wykres dzienny
Na tym wykresie już działamy na najbliższej historii wspierając się kreskami wyznaczonymi z interwałów miesięcznych i tygodniowych. Oczywiście mamy ograniczone pole widzenia, jednak jest to problem tylko w momencie generowania nowych ekstremów, wtedy trzeba cofnąć się do historii. W przypadku USDCAD aktualnie wystarczy nam widok bieżący.
Strefy wyznaczane są w taki sposób, żeby obejmowały swoim zakresem jak największą liczbę cen otwarcia i zamkniecia oraz punktów ekstramalnych, ale jednocześnie, aby nie były zbyt szerokie. Dwie strzałeczki zaznaczone po lewej stronie wykresu pokazuja jak podchodze na początku do wyznaczania strefy, czyli:
- szukam po lewej stronie wykresu szczytów / den blisko siebie pod względem ceny,
- obejmuję strefą ich punkty ekstramalne
- prowadzę strefę dalej na prawo i ewentualnie precyzuję o nowe szczyty i dna.
Przeanalizuj te poziomy, a jakbyś miał pytania – pisz w komentarzu, na pewno odpowiem :)
Wykres cztero- oraz jednogodzinowy
Tutaj schodzimy już do wykresów intraday. Pozwolą na ewentualne doprecyzowanie poziomów. Ma to niezwykłe znaczenie gdy rynek porusza się w impulsie – pozwala na znajdowanie poziomów, które dają okazje do dołączenia się do trendu. W omawianym przypadku mamy okres konsolidacji. Strefy zaznaczyłem kolorem zielonym dla odróżnienia od ważniejszych stref z wyższego interwału. Jednocześnie widać często idealne poziomy (nie strefy), które wielokrotnie są testowane, dlatego dodałem kreski przerywane, by stref nie było za dużo.
Ostatnim etapem jest skupienie się na „dzisiejszych” poziomach na wykresie M30 – M15
Jak widzisz, często poziomy te już nakładają się z wyższymi interwałami – i o to dokładnie chodzi, aby precyzować to co zostało wyznaczone na wyższym interwale, dzięki czemu zyskujemy większą dokładność wejścia w transakcje.
Plik z szablonem do MetaTrader4
Poniżej możesz pobrać szablon do MetaTrader4, który pozwoli Ci na wrzucenie tej analizy do siebie – zobaczysz jak zadziała w przyszłości. Strefy z M30 – M15 trzeba aktualizować codziennie (w miarę potrzeby), jednak zielone oraz niebieskie strefy będą jeszcze długo aktualne.
Plik jest spakowany, więc przez wklejeniem go do odpowiedniego folderu trzeba go wypakować. W razie pytań – pisz komentarz! :)
Naucz się wykorzystywać te poziomy w daytradingu
Daytrading to jeden z najtrudniejszych zawodów, głównie przez psychikę, która nie pozwala podejmować racjonalnych decyzji. Uważam, że najlepiej uczyć się łącząc sprecyzowaną wiedzę otrzymaną w przystępnej formie, z praktycznymi ćwiczeniami. Dlatego właśnie powstało Investio Live! czyli codzienne spotkania przy rynku. Dlatego też teraz trwa miesiąc z handlem krótkoterminowym!
Zobacz szczegóły >>
Komentarze 4
zexcard
nie piszesz z jakich świec po lewej (konkretnych wskazując dzień)zaczynasz rysować.Ja patrząc na wykres dzienny doszukałem się pare sposobów interpretacji co do wyznaczenia z tych świec.Szukasz swiecy impulsowej i jej zamknięcia ,a potem impulsu powrotnego do tej ceny zamknięcia.Albo zmiany biegunów,testy od góry testy od dołu i przebicie…
Marcin Tuszkiewicz
Nie widzę w sumie pytania w Twojej wypowiedzi. Stwierdzasz jak to robię, czy pytasz jak to robię?
Nie zaczynam rysować strefy od lewej do prawej – nigdzie tak nie napisałem. Mówię, że: „Im więcej punktów styczności tym lepiej.” Zatem patrzę na wykres, widzę miejsca gdzie cena wielorrotnie odbija i w tym miejscu rysuję strefę konkretyzując ją tak, by miała jak najwięcej punktów styczności. To tak w dużym uproszczeniu. No ale szczegółowo to mówi artykuł :)
zexcard
jak to robisz.Ale wyjaśniłeś w odpowiedzi .
Marcin Tuszkiewicz
to się cieszę :)